تقاضای فزاینده برای تولید محصولات باکیفیت، تولیدکنندگان محصولات کشاورزی را وادار می‌کند که دائماً فناوری‌های جدید را توسعه دهند و شیوه‌های کشاورزی را برای تولید بیشتر بدون ازدست‌دادن کیفیت آن افزایش دهند؛ بنابراین، داشتن کنترل بیشتر بر شرایط رشد و پرورش محصولات به کشاورزان و باغداران این امکان را می‌دهد تا بازدهی بهتر و سود بیشتر را برای خود و آینده کشت خود تضمین کنند. با توجه به رونق خوبی که کشت‌های گلخانه ای پیدا کرده‌اند، تصمیم گرفته‌ایم در خصوص این نوع از کشت، اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم؛ هر آنچه که درباره کشت گلخانه ای باید بدانید را در این مقاله از تامین تجارت توانا بخوانید.
درباره کشت های گلخانه‌ای بدانید
کاشت در فضای باز، خطر ازدست‌دادن محصول را به دلیل شرایط نامساعد جوی، هجوم آفات و وقوع بیماری‌ها در کنار زودرسی و دیررسی، نسبت به فضای گلخانه، بیشتر می‌کند؛ بنابراین هدف از راه اندازی کشت‌های گلخانه ای، افزایش تولید در یک مکان وسیع‌تر است به‌نحوی‌که هزینه‌های جانبی را کاهش دهد و اساساً برای تولید محصولات سبزی و صیفی، باغی و زینتی در محیط کنترل‌شده و خارج از فصل با ارزش غذایی بالا راه اندازی و اجرا می‌شود.
کشت گلخانه ای چیست؟
کشت گلخانه ای یعنی در محیطی کاملاً سربسته به کاشت، پرورش و نگهداری محصولات کشاورزی پرداخت. در این فضا همه چیز تحت کنترل است و با توجه به مدیریتی که روی این نوع از کشت صورت می‌گیرد، بازدهی محصولات هم به‌مراتب بیشتر خواهد بود. کشت‌های گلخانه ای طی ۱۰ سال اخیر رشد چشمگیری پیدا کرده است و با گسترش این سیستم از کشت، قطعاً آینده خوبی را در بخش کشاورزی نظاره‌گر خواهیم بود.
به جهت موفقیت در اجرا و پیاده‌سازی کشت‌های گلخانه‌ای، لازم است زمان‌بندی درستی در طول عملیات کاشت تا برداشت داشته باشید، به‌نحوی‌که در طی ۱ تا ۳ سال بتوانید به درآمدزایی خوبی دست پیدا کنید.
کشت گلخانه ای چیست؟
روش‌های نوین کشت گلخانه ای
خوشبختانه با پیشرفت‌هایی که در زمینه علم و تکنولوژی اتفاق افتاده، در حوزه کشاورزی هم روش‌های نوین و کاربردی برای کشت انواع محصولات پدید آمده است. برای کشت گلخانه ای هم این موضوع صدق می‌کند و شیوه‌های نوین و متنوعی را می‌توان مشاهده کرد. از جمله روش‌های نوینی که در کشت گلخانه‌ای می‌توانیم در خصوص آنها صحبت کنیم موارد زیر هستند:
۱- خاک کشت (Transplant)
ترنس پلنت یا خاک کشت شیوه‌ای نوین در کشت های گلخانه ای است که جهت رشد و پرورش محصول، خزانه‌هایی را در داخل گلخانه در نظر گرفته و با خاک مناسب و قوی همچون خاک پیت – ماس پر می‌کنند. در روشی دیگر، بجای خزانه، گیاهان در گلدان کاشته شده و سپس گلدان‌ها را به گلخانه انتقال می‌دهند. با توجه به نوع محصولی که کاشته می‌شود، تولید محصول ممکن است از دو هفته تا یک ماه طول بکشد.
روش های نوین کشت گلخانه ای
در روش خاک کشت می‌توان بوته‌های هرز یا زرد را حذف و به سرعت با بوته‌های سالم جایگزین کرد که این کار از بیمار شدن دیگر گیاهان کشت شده، جلوگیری می‌کند. استفاده از روش خاک کشت بیشتر برای تولید محصولات با ارزش و قیمتی مناسب است و سود حاصله از فروش محصول به‌مراتب بیشتر از هزینه راه اندازی گلخانه است.
۲- کشت هیدروپونیک (آب کشت)
کشت هیدروپونیک یا در اصطلاح آب کشت از دیگر روش‌های جدید کشت گلخانه ای به شمار می‌آید. در این روش، گیاهان بدون اینکه در محیط خاکی کشت شوند، در بسترهای کشت از جمله پشم سنگ، کوکوپیت، ورمی کولیت، ماسه بادی، زئولیت، خزه، سوپرجاذب ها (SPA، هیدروژل‌هایی هستند که مقادیر زیادی آب یا محلول‌های فیزیولوژیکی را جذب می‌کنند)، تراشه چوب، سبوس برنج و پرلیت، کوکو چیپس (Coco Chips) حاوی آب و محلول غذایی رشد می‌کنند. رشد ریشه گیاهان در کشت هیدروپونیک، به سه حالت امکان‌پذیر است:
-
- ریشه گیاه همواره در داخل آب حاوی محلول غذایی غوطه‌ور است. این حالت مخصوص گیاهانی است که به حضور پیوسته در آب حساس نباشند.
- ریشه گیاهان در هوا استقرار دارند و آب به صورت مداوم بر روی ریشه اسپری می‌شود تا خشک نگردد.
- رشد ریشه گیاهان در محیط جامد غیر از خاک است که قابلیت حفظ آب در اطراف ریشه گیاهان را دارد.
کشت هیدروپونیک (آب کشت)
۳- هوا کشت (aeroponic systems)
آئروپونیک یا همان روش هوا کشت در فهرست پیشرفته‌ترین سبک‌های سیستم کشت گلخانه ای به شمار می‌آید. در سیستم هوا کشت، از خاک برای پرورش استفاده نمی‌کنند، حتی از هیچ بستر دیگری هم در این زمینه استفاده نخواهد شد. بلکه محلول غذایی و آب به صورت ذرات ریز پودر مانندی توسط مه‌پاش‌ها روی ریشه گیاهان پاشیده می‌شود. بنابراین، اکسیژن‌رسانی به ریشه‌ها در بالاترین حد ممکن قرار دارد و همین موضوع است که سبب شده سطح جذب مواد غذایی در گیاهان بسیار زیاد باشد. در نهایت میزان رشد و بازده تولید به شکل فوق‌العاده‌ای افزایش می‌یابد.
سیستم‌های آئروپونیک، سریع‌ترین روش برای رشد گیاهان هستند. در این سیستم، گیاهان روی یک محفظه آویزان می‌شوند و آبپاش‌های کوچک در زیر ریشه‌ها قرار گرفته‌اند که سطوح بسیار بالایی از اکسیژن را به ناحیه ریشه منتقل می‌کند. سیستم‌های هوا کشت، نسخه‌ای تخصصی از هیدروپونیک هستند که در آن ریشه‌های گیاه در هوا گسترش می‌یابند و مستقیماً با مخلوط آب و مواد غذایی آلی حاوی نیتروژن، فسفر و پتاسیم اسپری می‌شوند.
در این سیستم، اکسیژن همیشه ریشه‌ها را احاطه می‌کند و اکسیژن اضافی باعث تسریع جذب مواد غذایی در سطح ریشه می‌شود. همچنین لامپ های رشد در هوا کشت به‌گونه‌ای بهینه شده‌اند که در طول موج‌های خاصی قرار گیرند تا رشد گیاه را بیشتر کنند.
مزایای روش هوا کشت:
- باهدف کمک به رشد سالم‌تر گیاهان، سیستم هوا کشت در یک محیط بسته انجام می‌شود که پرورش‌دهنده تمام جنبه‌های سیستم را کنترل می‌کند. گیاهان در محفظه کشت، در محدوده خاصی از دما و رطوبت پرورش می‌یابند.
- این سیستم، جذب مواد غذایی را به حداکثر می‌رساند و درعین‌حال استرس کمتری را به خود گیاه وارد می‌کند و منجر به تولید محصولات سالم‌تر می‌شود.
- گیاهانی که از طریق آئروپونیک رشد می‌کنند دارای ارزش غذایی بالاتری هستند در حالی که رنگ، بافت و طعم بهتری دارند.
